ضعف و ناتوانی نظام آموزشی جهان اسلام در بسیج امت در برابر فاجعه غزه
مدارس در اضطراب استراتژیک؛
مدارس دیروز جهان اسلام ، مراکز هدایت و حماسه؛ مدارس امروز، نهادهای بی‌روح و بی‌رسالت
متن کامل سخنرانی استاد عبدالرووف توانا
در حفل فراغت ۳۵ تن از علما و فضلای مهاجر جامعه‌النور مهاجرین – مشهد ۹ جوزای ۱۴۰۴
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله الّذی هدانا لهذا، و ما کنّا لنهتدی لولا أن هدانا الله
و أعوذ بالله من الشیطان الرجیم
﴿هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ﴾
(جمعه، آیه ۲)
برادران و خواهران گرامی،
علمای بزرگوار،
طلاب ارجمند جامعه‌النور،
و مهاجران صبور و نستوه راه حق؛
السلام علیکم و رحمة الله و برکاته
امروز، در آستانه‌ی فراغت گروهی از فرزندان علم و ایمان مهاجرین ایستاده‌ایم؛ جوانانی که سالیانی چند در غربت و ریاضت، در سایه‌ی تهجد، تلاوت و تهذیب، علم آموختند و اکنون، آماده‌اند تا پرچم هدایت و روشنگری را بر دوش کشند و در میان امت اسلامی برافرازند.
اما این گردهمایی، تنها آیینی برای وداع با درس و مدرسه نیست؛ بلکه طلیعه‌ی مأموریتی است بس سترگ؛ مأموریتی به وسعت رسالت پیامبران.
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند:
«العلماء ورثة الأنبیاء»
و این تنها لقبی افتخارآمیز نیست؛ مسئولیتی است عظیم برای ساختن انسان، تربیت امت، و پاسداری از میراث پیامبران در دوران غربت حق.
قرآن کریم می‌فرماید:
او کسی است که در میان مردم بی‌سواد، پیامبری از خودشان برانگیخت تا آیات الهی را بر آنان تلاوت کند، آنان را تزکیه نماید و کتاب و حکمت بیاموزد، در حالی که پیش از آن، در گمراهی آشکار بودند. (جمعه: ۲)
سه رکن رسالت نبوی – تلاوت، تزکیه و تعلیم – باید ستون فقرات هر نهاد علمی و هر حوزه‌ای در جهان اسلام باشد.
۱. مدارس دینی؛ نهاد تربیت انسان، نه انبار محفوظات
مدرسه دینی، در منطق اسلام، نهادی صرفاً آموزشی نیست، بلکه کانون انسان‌سازی است. رسالت آن، تربیت مؤمنانی بصیر، اخلاق‌مدار، مسئول و بیدار است، نه صرفاً تربیت فارغ‌التحصیلانی حافظ‌محور و بی‌روح.
اسلام، دانشی را می‌پذیرد که از چشمه‌ی تزکیه بجوشد و در مسیر هدایت روانه شود.
قرآن کریم، در نکوهش عالمان بی‌عمل، دو مثال هولناک می‌آورد:
- ﴿كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَاراً﴾ – همانند خری که کتاب‌هایی را حمل می‌کند. (جمعه: ۵)
- ﴿فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ﴾ – همچون سگی که زبانش بیرون است، چه بر او بتازی و چه رهایش کنی. (اعراف: ۱۷۶)
۲. مادر؛ نخستین معلم و مهندس سرنوشت بشر
در نظام تربیتی اسلام، آغاز راه تربیت، آغوش مادر است؛ دامانی که می‌تواند بهشت یا دوزخ آینده‌ی کودک باشد.
پیامبر اسلام فرمود:
«سَعیدٌ مَن کانَ فِی بَطنِ أمِّه سَعیداً»
خوشبخت کسی است که در رحم مادر، خوشبختی‌اش رقم بخورد.
مادری که با وضو شیر می‌دهد، با ذکر خدا گهواره را می‌جنباند، و با طهارت تربیت می‌کند، انسانی از سنخ نور و ایمان می‌پروراند.
در مهندسی جامعه:
زن نرم‌افزار است و مرد سخت‌افزار.
همان‌گونه که نرم‌افزار مسیر رایانه را تعیین می‌کند، زن نیز مسیر نسل‌ها را ترسیم می‌کند.
امروز اما، دو جبهه‌ی پرخطر بر مدارس و‌خانواده ها هجوم آورده‌اند:
الف) جدایی مدارس از سیاست و حاکمیت
مدارس، که در گذشته محور قیام‌ها و هدایت‌های سیاسی امت بودند، امروز از نظام سیاسی گسسته‌اند. جدایی دین از حکومت، با جدایی مدرسه از مسئولیت، تحقق یافته است.
ب) تخریب خانه و نقش مادر
خانه‌ها و مادران، امروز زیر تیغ جنگ نرم و تهاجم ترکیبی دشمن‌اند. در این آتش‌افروزی فرهنگی، بسیاری از مدارس، مواد اولیه‌ی پاک و الهی را برای تربیت از دست داده‌اند.
۳. چرا علم هست، اما خیانت هم هست؟
امروزه، دانایی در میان ما بسیار است؛ اما دیانت، کم‌رنگ.
- داکتر داریم، اما بیمار می‌فروشد.
- مهندس داریم، اما برنامه های برای ساختن نداریم
- عالم در جهان اسلام داریم، اما طوری که جنگ غزه نشان داد تعداد از در کنار ستمگران ایستاده قرار دارند ؛ مانند بلعم باعورا یا عبدالله‌بن‌ابی. تعداد روزه سکوت گرفته اند ، تعدادی مصروف طعن لعن میان هم هستند ، تعدادی به جرم دفاع از اسلام یا به شهادت رسیدند و یا در سلول های رندان های طواغیت بشر می برند
چرا؟
زیرا تزکیه نیست، تربیت نیست، جهاد با نفس فراموش شده است.
و قرآن هشدار می‌دهد:
کسی که در جهاد با نفس شکست بخورد، در همه‌ی میدان‌های دیگر شکست خواهد خورد.
۴. هم‌صدایی مادران و مدارس؛ راهبرد انسان‌سازی اسلامی
مدرسه، زمانی ثمربخش خواهد بود که در امتداد دامان مادر باشد، نه در تقابل با آن.
- خانواده، نخستین ایستگاه تربیت است.
- مدرسه، جایگاه ساختار علمی و معرفتی.
- مادر، روح تربیت است، و مدرسه، ابزار آن.
پیام بلند اسلام:
«الأم مدرسةٌ إذا أعددتها أعددت شعباً طیب الأعراق»
مادر، مدرسه‌ای است که اگر تربیت شود، ملتی پاک و نیک‌نهاد خواهی ساخت.
۵. چرا دشمن زن و خانواده را هدف گرفته است؟
دشمن، این واقعیت را خوب دریافته است:
برای سقوط یک ملت، باید زن را فاسد کرد.
- شیطان نیز نخستین ضربه را از طریق فریب زن وارد کرد.
- ژنرال‌ها، شاهان و سیاستمداران بسیاری، به‌دست «پرستوها» به زمین افتادند.
- در جنگ شش‌روزه، برخی شکست‌ها، از دام‌افکنی زنان فاسد صهیونیست بود.
- بسیاری از شاهزادگان خائن، از مادرانی یهودی یا بی‌ریشه متولد شده‌اند.
اصلاح زن = اصلاح امت
فساد زن = انحراف نسل‌ها
۶. مدرسه؛ کارخانه‌ی انسان‌سازی
مدرسه، کارخانه‌ای برای تولید انسان‌های مؤمن، بصیر، و مسئول است؛
اما مواد اولیه‌ی این کارخانه، در خانه شکل می‌گیرد.
اگر نطفه پاک، رحم مطهر، شیر حلال و فضای عبادت، آغاز راه کودک باشد،
مدرسه می‌تواند او را به قله‌ها برساند.
وگرنه، ماده‌ی خام آلوده، حتی اگر بارها پردازش شود، محصولش فاسد خواهد بود.
هیچ مرد بزرگی در تاریخ نبود، جز آن‌که مادری بزرگ در پشت او ایستاده بود.
۷. جهان اسلام؛ آمارهای عظیم، کارنامه‌های کم‌فروغ
- بیش از ۲۰ میلیون حافظ قرآن در امت اسلامی داریم.
- بیش از ۲۰۰ هزار مدرسه دینی در ۵۷ کشور اسلامی فعال‌اند.
اما چرا فقر فرهنگی، تفرقه سیاسی و عقب‌ماندگی اجتماعی، هنوز سایه‌گستر است؟
زیرا در بسیاری از کشورها، به ساخت مدرسه پرداختیم، نه ساخت انسان.
به ظاهر اهمیت دادیم، اما از باطن غافل ماندیم.
به عمامه بیش از بصیرت، و به مدرک بیش از اخلاق بها دادیم.
و جنگ ۶۰۰روزه‌ی غزه، پرده از این حقیقت برداشت:
مدارس جهان اسلام، در وضعیت اضطراب استراتژیک قرار دارند؛
از ایفای نقش بسیج‌گر و پاسدار در برابر جنایات دشمن، عاجزند.
۸. راهکار بازگشت به مسیر انسان‌سازی
برای احیای رسالت تاریخی مدارس دینی، باید:
۱. به خانه، نخستین سنگر تربیت، بازگردیم.
۲. مادر را، نخستین معلم انسان، تربیت و تکریم کنیم.
۳. معلمان را دعوت کنیم تا پیش از تعلیم، تهذیب کنند.
۴. از مدارس بخواهیم عامل‌به‌قرآن بسازند، نه صرفاً حافظ قرآن.
- در برابر تهاجم فرهنگی علیه زن مسلمان، سامانه دفاع فرهنگی طراحی و اجرا کنیم.
دشمن فهمیده است: اگر زن را ببرد، نسل را برده است.
و اینک… آغاز راه
امروز، این جوانان مهاجر، این شاگردان مکتب رسالت، فقط فارغ‌التحصیل نشده‌اند؛ وارد میدان رسالت شده‌اند.
رسالت آنان، رسالت فانوس در شب، کشتی در طوفان، و مناره‌ای در ظلمت است.
فراغت امروز، آغازی است برای سفارت پیامبران.
و شما، سفیران دین، پاسداران نور، و مشعل‌داران هدایت‌اید.
مبارک باد این آغاز باعظمت.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
نظرات بسته شده است.